Ákvörðun Hæstaréttar

1. Samkvæmt 4. mgr. 16. gr. laga nr. 50/2016 um dómstóla standa að ákvörðun þessari hæstaréttardómararnir Ása Ólafsdóttir, Björg Thorarensen og Skúli Magnússon.

2. Með beiðni 23. apríl 2025 leitar Thule Investments ehf. leyfis Hæstaréttar, á grundvelli 2. mgr. 167. gr. laga nr. 91/1991, sbr. 2. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. og 2. mgr. 115. gr. laga nr. 2/1995 um hlutafélög, til að kæra úrskurð Landsréttar 9. apríl sama ár í máli nr. 37/2025: Brú II Ísland hf. og Thule Investments ehf. gegn Lífeyrissjóði verzlunarmanna, Gildi - lífeyrissjóði, Lífeyrissjóði starfsmanna ríkisins, Stapa lífeyrissjóði, Birtu lífeyrissjóði og BRU II Venture Capital S.C.A., SICAR og Lífeyrissjóður verzlunarmanna, Gildi - lífeyrissjóður, Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins, Stapi lífeyrissjóður og Birta lífeyrissjóður gegn Brú II Ísland hf. og Thule Investments ehf. Gagnaðilar Lífeyrissjóður verzlunarmanna, Gildi - lífeyrissjóður, Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins, Stapi lífeyrissjóður og Birta lífeyrissjóður leggjast gegn beiðninni. Gagnaðili Brú II Ísland hf. tekur undir beiðnina.

3. Mál þetta lýtur að ágreiningi við slit félagsins Brú II Ísland hf., gagnaðila í málinu, og varðar andmæli annarra gagnaðila málsins við samþykki skilanefndar félagsins á lýstri kröfu leyfisbeiðanda Thule Investments ehf. við félagsslitin að fjárhæð 273.213.001 krónu. Aðilar deila um réttmæti kröfunnar sem var í 35 liðum og laut að útlögðum kostnaði, umsýsluþóknun og rekstrarlánum. Þá var ágreiningur um hæfi eins fulltrúa í skilanefnd, sem jafnframt var stjórnarmaður, prókúruhafi og 41% eigandi í leyfisbeiðanda.

4. Með héraðsdómi var lýst krafa leyfisbeiðanda samþykkt að hluta með 40.482.092 krónum en hafnað að öðru leyti. Landsréttur staðfesti niðurstöðu um alla kröfuliði sem héraðsdómur samþykkti og að auki kröfuliði vegna reikninga tiltekinnar lögfræðistofu. Nam fjárhæð samþykktrar kröfu leyfisbeiðanda fyrir Landsrétti 50.732.224 krónum. Með úrskurði héraðsdóms var fallist á alla kröfuliði leyfisbeiðanda er lutu að rekstrarlánum og var sú niðurstaða staðfest af Landsrétti með vísan til forsendna. Varðandi kröfuliði er lutu að útlögðum kostnaði staðfesti Landsréttur niðurstöðu héraðsdóms. Enn fremur féllst Landsréttur á kröfuliði vegna reikninga frá fyrrgreindri lögfræðistofu útgefnir á tímabilinu júlí 2020 til nóvember 2021. Taldi rétturinn að í ljósi frekari gagna sem gagnaðili Brú II Ísland hf. og leyfisbeiðandi höfðu lagt fram hefði legið nægilega fyrir að um væri að ræða reikninga vegna kostnaðar við vinnu í þágu gagnaðila Brúar II Ísland hf. og fjárfestingarsjóðsins sem félagið hafði rekið. Landsréttur staðfesti með vísan til forsendna niðurstöðu héraðsdóms um að nánar tilgreindur fulltrúi í skilanefnd hefði verið vanhæfur til að standa að ákvörðun um að samþykkja reikninga vegna umsýsluþóknunar. Þá taldi Landsréttur að eins og atvikum væri háttað hvíldi sönnunarbyrði fyrir því að fyrrgreindur skilanefndarmaður hefði ekki staðið að ákvörðuninni á leyfisbeiðanda og gagnaðila Brú II Ísland hf. Hefði þeim ekki tekist sú sönnun. Til viðbótar taldi Landsréttur að leyfisbeiðandi hefði ekki átt kröfu til umsýsluþóknunar samkvæmt ráðgjafarsamningi 31. desember 2016 líkt og gilt hefði um félagið Bru Venture Partners S.A. Sú umsýsluþóknun sem leyfisbeiðandi hefði hverju sinni getað krafið Brú II Ísland hf. um, hefði verið tengd tiltekinni þjónustu sem veitt var og skyldi hún dragast frá hinni föstu fjárhæð sem Bru Venture Partners S.A. hefði átt kröfu til. Ekkert hefði legið fyrir um að leyfisbeiðandi hefði nýtt sér heimildir í viðauka ráðgjafarsamningsins til að senda reikninga beint til gagnaðila Brú II Ísland hf. Komst Landsréttur því að þeirri niðurstöðu að sá hluti kröfu leyfisbeiðanda er laut að umsýsluþóknun ætti sér ekki tilhlýðilega stoð í gögnum málsins. Þá hefði samþykkt skilanefndar á kröfunni verið til þess fallin að afla leyfisbeiðanda ótilhlýðilegra hagsmuna, sbr. 1. mgr. 76. gr. laga nr. 2/1995. Var kröfu leyfisbeiðanda er laut að umsýsluþóknuninni því hafnað.

5. Leyfisbeiðandi byggir á því úrslit málsins hafi fordæmisgildi enda verði ekki séð að dómstólar hafi áður fjallað um inntak og skýringu hæfisreglna 72. gr. laga nr. 2/1995 eða 1. mgr. 76. gr. laganna eða metið skyldur skilanefndar við félagsslit. Kæruefnið hafi jafnframt grundvallarþýðingu fyrir meðferð málsins og varði verulega hagsmuni. Leyfisbeiðandi byggir einnig á því að ástæða sé til að ætla að hin kærða dómsathöfn sé bersýnilega röng, einkum að því er varði sönnunarbyrði um að sá skilanefndarmaður, sem byggt er á að hafi verið vanhæfur, hafi tekið þátt í ákvörðun um að samþykkja kröfu vegna umsýsluþóknunar. Þá hafi Landsréttur tekið efnislega afstöðu til kröfunnar þrátt fyrir að hafa komist að niðurstöðu um vanhæfi. Ennfremur sé niðurstaðan bersýnilega röng að því er varði mat á því hvort aflað hafi verið ótilhlýðilegra hagsmuna í skilningi 1. mgr. 76. gr. laga nr. 2/1995 og ranglega litið framhjá því að ákvæðið feli ekki í sér ógildingarreglu. Niðurstaða um vanhæfi samkvæmt 72. gr. laga nr. 2/1995 sé jafnframt röng, bæði þar sem skilanefndarmaðurinn hafi ekki tekið þátt í ákvörðuninni auk þess sem niðurstaða Landsréttar fari út fyrir gildissvið reglunnar. Loks hafi engin afstaða verið tekin til beiðni leyfisbeiðanda um munnlegan málflutning og skýrslutökur fyrir Landsrétti.

6. Að virtum gögnum málsins verður ekki talið að úrlausn um kæruefnið varði mikilsverða almannahagsmuni, geti haft fordæmisgildi eða grundvallarþýðingu fyrir meðferð málsins þannig að fullnægt sé skilyrðum 2. málsliðar 2. mgr. 167. gr. laga nr. 91/1991. Þá eru ekki efni til að beita heimild 3. málsliðar sömu málsgreinar á grundvelli þess að úrskurður Landsréttar sé bersýnilega rangur að formi eða efni. Beiðni um kæruleyfi er því hafnað.