Ákvörðun Hæstaréttar

1. Samkvæmt 4. mgr. 16. gr. laga nr. 50/2016 um dómstóla standa að ákvörðun þessari hæstaréttardómararnir Ása Ólafsdóttir, Björg Thorarensen og Skúli Magnússon.

2. Með beiðni 2. apríl 2025 leita Guðmundur Kjartansson og Lárus Finnbogason leyfis Hæstaréttar, á grundvelli 1. mgr. 176. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, til að áfrýja dómi Landsréttar 6. mars sama ár í máli nr. 839/2023: Guðmundur Kjartansson og Lárus Finnbogason gegn D&T sf. og Deloitte ehf. Gagnaðilar leggjast gegn beiðninni.

3. Mál þetta lýtur að því hvort ákvörðun um uppsögn leyfisbeiðenda úr starfi hjá gagnaðilanum Deloitte ehf. og innlausn eignarhluta þeirra í D&T sf. hafi verið í samræmi við ákvæði laga nr. 50/2007 um sameignarfélög og þá félagssamninga sem lágu samstarfi eigenda Deloitte ehf. til grundvallar.

4. Með héraðsdómi var gagnaðilinn Deloitte ehf. sýknaður af kröfum leyfisbeiðenda en gagnaðilanum D&T sf. gert að greiða þeim hvorum um sig 10.866.399 krónur ásamt nánar tilgreindum vöxtum. Í dómi Landsréttar sagði að við uppsögn leyfisbeiðenda yrði ekki aðeins að horfa til ráðningarsamninga þeirra heldur einnig svokallaðs hluthafasamnings og NWE-sameignarfélagssamnings. Rakin voru ákvæði þessara samninga og komst Landsréttur að þeirri niðurstöðu að ákvörðun gagnaðilans Deloitte ehf. um uppsögn leyfisbeiðenda hefði verið lögmæt. Þá hefðu leyfisbeiðendur ekki nýtt sér heimild ákvæðis í ráðningarsamningum til að kalla saman meðeigendafund til að fjalla um uppsögnina. Var niðurstaða hins áfrýjaða dóms um að hafna aðalkröfum leyfisbeiðenda því staðfest. Um varakröfur og kröfur um miskabætur kom fram að með hinum áfrýjaða dómi hefði verið fallist á að leyfisbeiðendur ættu rétt á hlutdeild í hagnaði D&T sf. fyrir rekstrarárin 2017/2018 og 2018/2019 samkvæmt fyrsta þætti varakrafna þeirra. Fyrir lá að D&T sf. hefði gert upp skuld sína við þá og var talið að félagið hefði fyrir sitt leyti sætt sig við niðurstöðu héraðsdóms um fyrsta þátt varakrafna leyfisbeiðenda. Með vísan til forsendna hins áfrýjaða dóms var staðfest niðurstaða hans um að hafna öðrum kröfum þeirra.

5. Leyfisbeiðendur telja úrslit málsins hafa verulegt almennt gildi um skuldbindingargildi og réttaráhrif ákvaða sem gefnar eru fyrir tilstilli umboðsmanns, þá einkum á grundvelli ætlaðs heimildarumboðs en forstjóra Deloitte ehf. hafi skort umboð að ákveða uppsögn þeirra. Enn fremur hafi úrslit máls verulegt almennt gildi varðandi kröfur um sönnun umboð sem og kröfur um skýrleika þess. Þá byggja leyfisbeiðendur á að dómur Landsréttar sé bersýnilega rangur. Ekki hafi verið tekin afstaða til framangreindrar málsástæðu þeirra og dómurinn byggt á málsástæðu sem gagnaðilar héldu ekki fram. Þá telja leyfisbeiðendur úrslit málsins hafa fordæmisgildi um hvaða kröfur séu gerðar til skýrleika samningsákvæða við mat á hvort vikið hafi verið frá ákvæðum laga nr. 50/2007. Leyfisbeiðendur telja enn fremur úrslit málsins hafa verulega almenna þýðingu um sönnunargildi vitnaskýrslna og að dómur Landsréttur sé bersýnilega rangur að því leyti. Að lokum telja leyfisbeiðendur að úrslit málsins varði sérstaklega mikilvæga hagsmuni þeirra.

6. Að virtum gögnum málsins verður hvorki litið svo á að úrslit þess hafi verulegt almennt gildi né að það varði sérstaklega mikilvæga hagsmuni leyfisbeiðanda í skilningi 1. mgr. 176. gr. laga nr. 91/1991. Þá verður ekki séð að dómur Landsréttar sé bersýnilega rangur að formi eða efni, sbr. 4. málslið sömu málsgreinar. Beiðni um áfrýjunarleyfi er því hafnað.