Ákvörðun Hæstaréttar

1. Samkvæmt 4. mgr. 16. gr. laga nr. 50/2016 um dómstóla standa að ákvörðun þessari hæstaréttardómararnir Ása Ólafsdóttir, Björg Thorarensen og Skúli Magnússon.

2. Með beiðni 3. apríl 2025 leitar Ívar Gísli Vignisson leyfis Hæstaréttar, á grundvelli 1. mgr., sbr. 4. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, til að áfrýja dómi Landsréttar 6. mars sama ár í máli nr. 123/2024: Ákæruvaldið gegn Ívari Gísla Vignissyni. Ákæruvaldið leggst gegn beiðninni.

3. Leyfisbeiðandi var ákærður fyrir nauðgun samkvæmt 1. mgr. 194. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 með því að hafa með ofbeldi og ólögmætri nauðung haft samræði og önnur kynferðismök við brotaþola án hennar samþykkis, með því að notfæra sér að hún gat ekki spornað við verknaðinum sökum áhrifa áfengis og svefndrunga og beita hana ólögmætri nauðung með nánar tilgreindum hætti.

4. Héraðsdómur sýknaði leyfisbeiðanda af kröfum ákæruvaldsins. Landsréttur taldi hins vegar framburð brotaþola mun trúverðugri en framburð leyfisbeiðanda. Hann hefði verið stöðugur og skýr um þau atriði sem máli skiptu og fengi nægilegan stuðning í öðrum gögnum til að hann yrði lagður til grundvallar sakfellingu. Taldi rétturinn hafið yfir skynsamlegan vafa að leyfisbeiðandi hefði gerst sekur um þá háttsemi sem greindi í ákæru að því frátöldu að hann yrði sýknaður af því að hafa stungið fingri inn í leggöng brotaþola. Við ákvörðun refsingar var horft til 1., 2., 4., 6. og 7. töluliðar 1. mgr. 70. gr. almennra hegningarlaga, auk a-liðar 195. gr. laganna, sem og þess verulega dráttar sem orðið hefði á meðferð málsins. Refsing leyfisbeiðanda var ákveðin fangelsi í tvö ár en hluti hennar bundinn almennu skilorði.

5. Leyfisbeiðandi byggir á því að uppfyllt séu skilyrði til veitingar áfrýjunarleyfis í málinu, sbr. lokamálslið 4. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008. Þar sé mælt fyrir um að hafi ákærði verið sýknaður af ákæruefni í héraðsdómi en sakfelldur fyrir Landsrétti skuli verða við ósk hans um leyfi til áfrýjunar, nema Hæstiréttur telji ljóst að áfrýjun muni ekki verða til þess að breyta dómi Landsréttar. Þá telur leyfisbeiðandi að mat Landsréttar á þýðingu vitnisburðar systur og móður brotaþola í tengslum við Snapchat skilaboð sem fyrir liggja í málinu samræmist ekki þeim sönnunarreglum sem gildi við meðferð sakamála, sbr. 108. og 1. mgr. 109. gr. laga nr. 88/2008 svo og 70. gr. stjórnarskrárinnar og 2. mgr. 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu.

6. Samkvæmt 4. málslið 4. mgr. 215. gr. laga nr. 88/2008 skal verða við ósk ákærðs manns, sem sýknaður er af ákæruefni í héraðsdómi en sakfelldur fyrir Landsrétti, um leyfi til áfrýjunar nema Hæstiréttur telji ljóst að áfrýjun muni ekki verða til þess að breyta dómi Landsréttar. Þar sem slíku verður ekki slegið föstu í tilviki leyfisbeiðanda verður beiðnin samþykkt.