Ágreiningur aðila fyrir Hæstarétti laut að bótarétti Þ ehf. úr brunatryggingu tilgreindrar fasteignar hjá S hf. sem brann árið 2017 og þýðingu skilmála í vátryggingarsamningi milli aðila um að bætur skyldu lækka ef vátryggður gæti nýtt kostnað vegna tjóns til skattafrádráttar. Í dómi Hæstaréttar var rakið að málatilbúnað S hf. yrði að skilja á þann veg að Þ ehf. hefði borið að gera ráðstafanir hvort heldur fyrir eða eftir tjónsatburðinn til að uppfylla lagaskilyrði til að nýta og viðhalda innskattsfrádrætti vegna endurbyggingar hússins. Þannig hefði hvílt sú skylda á Þ ehf. að draga úr tjóni sínu með því að afla sér frjálsrar skráningar vegna leigu fasteignarinnar, áður en ráðist yrði í endurbyggingu hennar. Í dóminum kom fram að við mat á skilmálunum bæri fyrst að líta til reglu 1. mgr. 35. gr. laga nr. 30/2004 um að vátryggður eigi rétt á fullum bótum fyrir fjártjón sitt sé ekki um annað samið. Þá bæri að líta til þess að um einhliða staðlaða skilmála væri að ræða sem S hf. samdi. Samkvæmt svokallaðri andskýringarreglu bæri að jafnaði að skýra umdeilanleg ákvæði í vátryggingarskilmálum þeim í óhag sem samdi þau. Umrædd grein skilmálans yrði ekki skilin með svo afdráttarlausum hætti að á Þ ehf. hefði hvílt sérstök athafnaskylda til að gangast undir þær kvaðir sem frjáls skráning hefði í för með sér áður en endurbygging hófst. Hefði það verið markmið S hf. að leggja slíka skyldu á Þ ehf. í skilmálum samningsins hefði S hf. borið að orða hana með skýrum hættum. S hf. yrði að bera hallann af óljósu orðalagi greinarinnar um þetta atriði, enda ekki sýnt fram á að óvissu um merkingu þess hafi verið eytt gagnvart Þ ehf. með fullnægjandi hætti. Var því fallist á kröfu Þ ehf. um að ekki skyldi tekið tillit til lögbundins afreiknings vegna virðisaukaskatts við ákvörðun um vátryggingarbætur til félagsins vegna brunatjóns á fasteigninni.

Með dómi Hæstaréttar í máli nr. 478/2014 var M sakfelldur fyrir umboðssvik í starfsemi G hf., sbr. 249. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Refsing hans var ákveðin fangelsi í 2 ár. Með úrskurði endurupptökunefndar í október 2020 var fallist á beiðni M um endurupptöku málsins. Vísaði nefndin til þess að einn dómara fyrrgreinds hæstaréttarmáls hefði gert samning í janúar 2007 við G hf. um eignastýringu og að hann hefði tapað verulegum fjármunum í þeim viðskiptum. Dómarinn hefði verið vanhæfur til að dæma í málinu og af þeirri ástæðu hefðu verið gallar á meðferð málsins fyrir Hæstarétti í skilningi d-liðar 1. mgr. 228. gr. laga nr. 88/2008. Því væri samkvæmt 1. mgr. 232. gr. laganna fullnægt skilyrðum fyrir endurupptöku málsins og var sú krafa tekin til greina. Í dómi Hæstaréttar var rakið að lækkun á andvirði þeirra fjármuna sem dómarinn hafði í eignastýringu hefði numið 14,78% við fall bankans. Þessi lækkun yrði ekki talin veruleg þegar horft væri til þeirra efnahagsáhrifa sem þorri almennings hefði þurft að þola á þessum tíma með lækkun eignaverðs, rýrnun lífeyrisréttinda, hækkun verðlags vegna gengishruns og hækkun skulda vegna verðlagsbreytinga meðal annars vegna tengingar lána við vísitölu neysluverðs. Þá vísaði rétturinn til þess að í dómum Hæstaréttar í málum nr. 34/2019 og 35/2019, þar sem fallist var á að skilyrðum endurupptöku hefði verið fullnægt, hefði verið beint samhengi milli sakargifta og þeirra fjárhagslegu hagsmuna dómara sem fóru forgörðum en því væri ekki fyrir að fara í þessu máli. Enn fremur hefði dómari í því máli orðið fyrir tjóni þegar hlutabréf hans í bankanum urðu með öllu verðlaus en í þessu tilviki væri um að ræða lækkun á mun hærri höfuðstól á afmörkuðu tímabili þegar eignaverð náði lágmarki sem viðbúið var að gengi til baka þegar jafnvægi væri náð eftir að kreppa gekk yfir í kjölfar efnahagshrunsins haustið 2008. Komst Hæstiréttur að þeirri niðurstöðu að ekki yrði talið að dómarinn hefði á grundvelli g-liðar 1. mgr. 6. gr. laga nr. 88/2008 verið vanhæfur til að fara með málið. Af þeirri ástæðu væri ekki fullnægt lagaskilyrðum fyrir endurupptöku málsins. Aðalkrafa ákæruvaldsins um frávísun málsins frá Hæstarétti var því tekin til greina.

Með dómi Hæstaréttar 22. maí 2014 í máli nr. 416/2013 hafði X verið sakfelldur fyrir meiri háttar brot gegn skattalögum. Með úrskurði Endurupptökudóms 21. janúar 2022 var fallist á beiðni X um endurupptöku málsins. Ákæruvaldið tók undir kröfu X um að vísa málinu frá héraðsdómi þar sem efnismeðferð og sakfelling myndi brjóta í bága við 1. mgr. 4. gr. 7. samningsviðauka við mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, um rétt til að vera ekki saksóttur eða refsað tvívegis og vísaði meðal annars til dóms Mannréttindadómstóls Evrópu í máli X. Samkvæmt því og í ljósi málsatvika féllst Hæstiréttur á kröfu ákæruvaldsins um að málinu yrði vísað frá héraðsdómi.

Ágreiningur aðila átti rætur að rekja til samkomulags frá 22. janúar 2016 milli R annars vegar og H ehf. og V ehf. hins vegar sem þáverandi lóðarhafa á nánar tilgreindu svæði í Reykjavík. Með samkomulaginu gengust lóðarhafar undir þá skyldu að greiða innviðagjald sem ætlað var að standa straum af uppbyggingu svæðisins til íbúðabyggðar. Við kaup S ehf. á nánar tilgreindri lóð á svæðinu af V ehf. tók S ehf. yfir skyldur lóðarhafa og greiddi R tilgreinda fjárhæð. Í kjölfarið gaf R út byggingarleyfi á lóðinni. Í málinu krafðist S ehf. endurgreiðslu fjárhæðarinnar þar sem félagið taldi greiðsluna fela í sér ólögmæta gjaldtöku. Í dómi Hæstaréttar kom fram að um væri að ræða samning af einkaréttarlegum toga þar sem lóðarhafar skuldbundu sig til að greiða tiltekið endurgjald fyrir þá hagsmuni sem samkomulagið færði þeim. Ekkert væri komið fram í málinu sem benti til annars en að lóðarleiguhafar hefðu gengið til samkomulagsins á viðskiptalegum grundvelli og án þvingunar. Var því talið að málsástæður S ehf. um aðstöðumun samningsaðila, þvingaða stöðu viðsemjenda R og einhliða ákvörðun um fjárhæð kostnaðarþátttöku þeirra ættu ekki við rök að styðjast. Þá taldi Hæstiréttur að með 78. gr. stjórnarskrárinnar hefðu sveitarfélög sjálfstætt vald, innan ramma laga, til að taka ákvarðanir um nýtingu og ráðstöfun tekna og yrði að játa þeim svigrúm til að ákveða forgangsröðun innan þess ramma, þar á meðal hvort tekjur af einkaréttarlegum samningum rynnu að einhverju marki til lögbundinna verkefna. Að virtum aðdraganda samkomulagsins 22. janúar 2016 og efni þess yrði að líta svo á að endurgjald fyrir hinn aukna byggingarrétt hefði verið ákvarðað á markaðslegum forsendum þótt það hefði ekki orðið til á grundvelli útboðs enda hefðu lóðarleiguhafar séð sér hag í að inna það af hendi sem endurgjald fyrir verðmætari lóðarleigusamning. Var því staðfest niðurstaða hins áfrýjaða dóms um sýknu R af öllum kröfum S ehf.

L hf., sem hafði tekið við réttindum LÍ hf., höfðaði mál gegn A og krafðist þess að honum yrði gert að þola að fjárnám vegna skuldar Þ ehf. á grundvelli skuldabréfs frá 6. desember 2007 inn í veðrétt samkvæmt tryggingarbréfi útgefnu 21. mars 2007 áhvílandi á fasteign A. Þ ehf. hafði gefið tryggingabréfið út til LÍ hf. til tryggingar öllum skuldum sínum við bankann en þáverandi fyrirsvarsmaður Þ ehf. er tengdafaðir A. Skuldabréfið fór í vanskil frá og með 1. desember 2008. Bú Þ ehf. var tekið til gjaldþrotaskipta á árinu 2010 og lauk skiptum á árinu 2013 án þess að greiðsla fengist upp í lýstar kröfur. Hæstiréttur féllst ekki á málsástæður A um að krafan hafi fallið niður í kjölfar gjaldþrotaskipta á búi Þ ehf., hefði þegar verið greidd, væri fallin niður fyrir fyrningu eða tómlæti eða víkja bæri ábyrgð samkvæmt tryggingarbréfinu til hliðar í heild eða að hluta á grundvelli 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. Um varnir stefnda byggðar á 2. mgr. 7. gr. laga nr. 32/2009 um ábyrgðarmenn tók Hæstiréttur fram að fyrir lægi að L hf. hefði sent tvær tilkynningar um stöðu skuldar samkvæmt skuldabréfinu á veðandlagið þar sem A var áður til heimilis en lögheimili hans var þá skráð á Nýja-Sjálandi. Með hliðsjón af orðalagi 2. mgr. 7. gr. gætu eignarréttindi L hf. sem stofnast hefði til í formi veðtryggingarinnar ekki fallið niður á grunni þess lagaboðs nema A leiddi í ljós að L hf. hafi við beitingu réttinda sinna valdið honum öðrum og meiri skaða en tekið hefði verið tillit til í uppgjöri gagnvart honum. Hæstiréttur taldi að A hefði ekki sýnt fram á það þannig að telja skyldi að vanræksla L hf. væri svo veruleg í skilningi 2. mgr. 7. gr. að ábyrgð A skyldi að öllu leyti falla niður. Á hinn bóginn taldi Hæstiréttur að vanræksla L hf. hefði leitt til þess að ætla yrði að A hefði orðið fyrir tjóni af þeim sökum. Var A gert að þola fjárnám vegna fjárhæðar sem nam höfuðstól kröfunnar miðað við 1. desember 2008 en dráttarvextir yrðu þó aðeins reiknaðir frá uppsögu dóms Hæstaréttar til að tryggja skaðleysi hans.

I ehf. kærði ákvæði í dómi Landsréttar um að vísa frá héraðsdómi tilgreindum kröfum félagsins á hendur sveitarfélaginu H. Í dómi Hæstaréttar kom fram að með viðurkenningarkröfu sinni leitaðist I ehf. við að fá dóm um skaðabótaskyldu H vegna ætlaðs tjóns félagsins vegna tilgreindra ákvarðana H en frávísun Landsréttar á kröfu hans vegna ákvörðunar 20. maí 2010 var reist á því að lögvarðir hagsmunir væru ekki fyrir hendi vegna fyrningar. Hæstiréttur rakti að það væri meginregla samkvæmt 24. gr. laga nr. 150/2007 um fyrningu kröfuréttinda að þegar krafa fyrnist falli hún niður og kröfuhafi glati rétti sínum til efnda. Væri þar um að ræða efnisástæðu sem leiddi til sýknu og gilti einu hvort um væri að ræða fjárkröfu eða viðurkenningarkröfu um tilvist kröfuréttinda. Því til samræmis hefði í dómum Hæstaréttar verið sýknað af kröfu um viðurkenningu bótaskyldu þegar fallist væri á að krafa teldist fyrnd. Var hið kærða ákvæði í dómi Landsréttar um frávísun frá héraðsdómi á viðurkenningarkröfu I ehf. vegna ákvörðunar H 20. maí 2010 fellt úr gildi og lagt fyrir Landsrétt að taka hana til úrlausnar. Þá voru engin efni talin til að vísa frá dómi sem sjálfstæðri kröfu þeim hluta viðurkenningarkröfu félagsins sem laut að ætlaðri bótaskyldu H vegna ólögmætra aðgerða sveitarfélagsins.

A og B höfðu deilt um forsjá tveggja barna sinna, meðlag með þeim, lögheimili og umgengni. Landsréttur komst að þeirri niðurstöðu að A og B skyldu fara sameiginlega með forsjá barna sinna, lögheimili dóttur málsaðila skyldi vera hjá A en lögheimili sonarins hjá B. Í dómsorði Landsréttar sagði um umgengniskröfur A og B að aðilar skyldu vinna að því að koma á reglulegri umgengni barnanna við það foreldri sem þau byggju ekki hjá. Hæstiréttur tók fram að þótt dómur gæti ákveðið að engin umgengni skyldi fara fram milli foreldra og barns og jafnframt hafnað því að ákveða inntak umgengni, sbr. 5. mgr. 34. gr. barnalaga nr. 76/2003, sbr. 1. og 2. mgr. 47. gr. þeirra, yrðu forsendur og dómsorð að vera með þeim hætti að ekki orkaði tvímælis hvort fallist væri á ákveðna umgengi eða henni hafnað. Hæstiréttur vísaði til þess að í málinu væri gerð krafa um að dómur tæki ákvörðun um hvernig umgengni barna aðila við þau skyldi vera háttað en hvorki yrði ráðið af forsendum hins áfrýjaða dóms né dómsorði að leyst hafi verið úr þeirri kröfu með ótvíræðum og skýrum hætti. Þá endurspeglaði dómsorð hins áfrýjaða dóms á engan hátt forsendur dómsins að þessu leyti. Þar sem áfrýjun málsins var einvörðungu samþykkt að því er varðaði niðurstöðu um umgengni og málið varðaði ríka hagsmuni barnanna sem brýnt væri að leysa úr með skjótum hætti var einungis sá hluti dómsins er varðaði niðurstöðu um umgengni ómerktur og vísað aftur til Landsréttar.

A kærði dóm Landsréttar þar sem máli hennar á hendur Í var vísað frá héraðsdómi. Ágreiningur málsins laut að því hvort A hefði lögvarða hagsmuni af því að fá efnisdóm um ógildingu úrskurðar kærunefndar útlendingarmála 25. september 2018 þar sem staðfest var synjun Útlendingastofnunar um að veita A vegabréfsáritun til Íslands sumarið 2018. Í dómi Hæstaréttar kom fram að fyrirmæli 60. og 70. gr. stjórnarskrárinnar hefðu verið skýrð þannig að sérhverjum sem eigi lögvarinna hagsmuna að gæta beri réttur til að fá skorið úr ágreiningi um lögmæti ákvarðana og athafna stjórnvalda. Tiltekin réttaráhrif væru enn bundin við ákvörðunina frá 2018 um að synja A um vegabréfsáritun. Þannig væri mælt fyrir um skráningu ákvörðunarinnar og ástæður að baki henni í miðlægt upplýsingakerfi um vegabréfsáritanir á Schengen-svæðinu. Eina úrræði A til þess að fá eytt þeim persónuupplýsingum, sem skráðar væru um hana í kerfið og hún telur óáreiðanlegar eða rangar, væri að leita til dómstóla hér á landi til að fá ógilta stjórnvaldsákvörðun um synjun vegabréfsáritunar. Þegar þetta væri virt hefði A lögvarða hagsmuni af því að fá leyst úr kröfu sinni um ógildingu á úrskurði kærunefndar útlendingamála sem staðfesti ákvörðun Útlendingastofnunar. Var hinn kærði dómur felldur úr gildi og lagt fyrir Landsrétt að taka málið til efnismeðferðar.

Í málinu deildu aðilar um skylduaðild E ehf. og G að Á samkvæmt 17. gr. laga nr. 75/2008 og jafnframt skyldu þeirra til að greiða árgjald til þess fyrir árin 2016 til 2018. Í dómi Hæstaréttar var rakið að áfrýjun Á beindist að E ehf. sem neytti heimildar 3. mgr. 177. gr. laga nr. 91/1991 til að gagnáfrýja dóminum. Málskot félagsins til Hæstaréttar varðaði á hinn bóginn ekki G og veitti honum því ekki sjálfstæðan rétt til gagnáfrýjunar á grundvelli fyrrgreinds ákvæðis laga nr. 91/1991. Var málinu því vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti að því er G varðaði. Þá var rakið í dómi Hæstaréttar að niðurstöðu héraðsdóms hefði verið breytt með hinum áfrýjaða dómi að því leyti að E ehf. var aðeins gert að greiða Á árgjald vegna ársins 2016 svo og 800.000 krónur í málskostnað fyrir Landsrétti. Í dóminum hefði hins vegar engin afstaða tekin til þess hvernig fara skyldi með málskostnað milli þessara aðila í héraði. Það færi í bága við fyrirmæli h-liðar 1. mgr. 114. gr. laga nr. 91/1991 um atriði sem tilgreina bæri í dómi. Komst Hæstiréttur að þeirri niðurstöðu að þetta væri slíkur annmarki á hinum áfrýjaða dómi að óhjákvæmilegt væri að ómerkja hann og vísa málinu til Landsréttar til munnlegs málflutnings og dómsálagningar að nýju.

A höfðaði mál gegn M og krafðist annars vegar greiðslu miskabóta og hins vegar viðurkenningar á skaðabótaskyldu vegna meðferðar og afgreiðslu M á umsókn hans um notendastýrða persónulega aðstoð samkvæmt lögum nr. 38/2018 um þjónustu við fatlað fólk með langvarandi stuðningsþarfir. A hafði sótt um notendastýrða persónulega aðstoð hjá M 4. október 2018 en þjónusta samkvæmt einstaklingssamningi við A hófst í febrúar 2021. Í dómi Hæstaréttar var komist að þeirri niðurstöðu að A hefði ekki leitt nægar líkur að því að hann hafi orðið fyrir tjóni sem orsakast hefði af skaðabótaskyldum verknaði M þannig að hann hefði lögvarða hagsmuni í skilningi 2. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála af því að fá leyst úr viðurkenningarkröfu sinni fyrir dómi. Var kröfunni því vísað sjálfkrafa frá héraðsdómi. Hins vegar var fallist á miskabótakröfu A með vísan til þess að takmarkaðar skýringar hefðu komið fram um tafir við meðferð og vinnslu umsóknar hans fram til þess að samningur hans var sendur til ráðuneytis 16. apríl 2020. Við mat á þýðingu tafanna yrði að hafa í huga að allt frá því að umsókn A barst M hafi hann verið í brýnni þörf fyrir skjóta afgreiðslu og M mátti vera það ljóst. Því hefði meðferð umsóknarinnar farið verulega úr skorðum og var M gert að greiða A 700.000 krónur í miskabætur.